पुण्यातील अंजीर शेतकरी अभिजीत लवांडे यांची यशोगाथा
महाराष्ट्रातील शेतकऱ्यांसाठी अभिजीत लवांडे यांची अंजीर शेतीतील यशोगाथा प्रेरणादायी ठरली आहे. पुणे जिल्ह्यातील पुरंदर तालुक्यातील सिंगापूर गावातील अभिजीत यांनी केवळ ३० गुंठ्याच्या जमिनीत अंजीर लागवड करून पहिल्याच वर्षी ९ लाख रुपयांचा नफा मिळवला. ही कहाणी शेतकऱ्यांसाठी कमी जागेतून उच्च उत्पन्न मिळवण्याचा एक उत्तम मार्ग दर्शवते.
अंजीर शेतीची सुरुवात आणि जमिनीची तयारी
अभिजीत यांनी आपल्या जमिनीची कसून तयारी करून अंजीर लागवड केली. अंजीर पिकाला कमी पाण्याची गरज असते आणि पुरंदरसारख्या दुष्काळप्रवण भागात हे पीक अत्यंत फायदेशीर ठरते. मातीची तपासणी करून त्यात पोषक घटक मिसळले, ज्यामुळे झाडांची मुळे मजबूत होऊन फळांच्या गुणवत्तेत वाढ झाली. त्यांनी भगवा जातीची निवड केली, कारण ही जात आकार, रंग, आणि गोडवा याबाबत उच्च दर्जाची मानली जाते.
बाजारपेठेची निवड आणि विक्री
अभिजीत यांनी आपले अंजीर विक्रीसाठी हैदराबाद आणि गुजरात सारख्या बाजारपेठांमध्ये पाठवले, जिथे अंजीराला चांगला दर मिळतो. या बाजारपेठांचा अभ्यास करून त्यांनी उत्पादने योग्य ठिकाणी विक्रीला दिली. बाजारपेठेचा अभ्यास करून उत्पादनाच्या विक्रीत वाढ मिळवली, ज्यामुळे पहिल्याच हंगामात ९ लाखांचा नफा मिळवला.
नैसर्गिक आणि रासायनिक खतांचा संतुलित वापर
उत्पादनाची गुणवत्ता टिकवण्यासाठी अभिजीत यांनी सेंद्रिय आणि रासायनिक खतांचा संतुलित वापर केला. जैविक खते आणि निंबोळी अर्काचा वापर करून पिकाची वाढ उत्तम राखली. रासायनिक खते कमी प्रमाणात वापरल्याने उत्पादनाचा दर्जा राखण्यास मदत झाली आणि बाजारात अधिक मागणी निर्माण झाली.
पॅकिंग आणि साठवणूक – फळांचा ताजेपणा राखण्यासाठी काळजी
अंजीर फळ संवेदनशील असल्याने त्याची पॅकिंग आणि साठवणूक ही अत्यंत महत्त्वाची असते. अभिजीत यांनी पॅकिंगसाठी आधुनिक पद्धतीचा वापर करून फळांचा ताजेपणा कायम ठेवला. योग्य पॅकिंगमुळे अंजीरांची गुणवत्ता टिकून राहिली आणि ग्राहकांना ताजे, उच्च दर्जाचे फळ मिळाले, ज्याचा परिणाम विक्रीतून मिळालेल्या नफ्यावर झाला.
आर्थिक प्रगती आणि अंजीर शेतीचा लाभ
पहिल्याच वर्षी ३० गुंठ्यातून ९ लाख रुपये नफा मिळवणे हे अभिजीत यांच्यासाठी खूप मोठे यश आहे. कमी जागेत, कमी खर्चात, आणि आधुनिक तंत्रांचा वापर करून मिळवलेला हा नफा त्यांना आर्थिक स्थैर्य देणारा ठरला. अंजीर शेतीचा आंतरराष्ट्रीय बाजारपेठेत असलेला उच्च दर आणि महाराष्ट्रातील अनुकूल हवामानामुळे या व्यवसायात मोठ्या प्रमाणात फायदा मिळू शकतो.
निष्कर्ष
अंजीर शेती हा एक उच्च नफा मिळवून देणारा व्यवसाय आहे, विशेषतः कमी पाण्यावरही टिकाव धरणारे फळ असल्याने कोरडवाहू भागात याला अधिक मागणी आहे. अंजीर शेतीत आधुनिक तंत्रज्ञानाचा वापर करून, योग्य बाजारपेठ निवडून आणि संतुलित खत व्यवस्थापन ठेवून अधिक नफा मिळवता येतो.